Δημοκρατία: το ιδανικό πολίτευμα

γεννηθέντες δὲ καὶ παιδευθέντες οὕτως οἱ τῶνδε πρόγονοι ᾤκουν πολιτείαν κατασκευασάμενοι, ἧς ὀρθῶς ἔχει διὰ βραχέων ἐπιμνησθῆναι. πολιτεία γὰρ τροφὴ ἀνθρώπων ἐστίν, καλὴ μὲν ἀγαθῶν, ἡ δὲ ἐναντία κακῶν. ὡς οὖν ἐν καλῇ πολιτείᾳ ἐτράφησαν οἱ πρόσθεν ἡμῶν, ἀναγκαῖον δηλῶσαι, δι' ἣν δὴ κἀκεῖνοι ἀγαθοὶ καὶ οἱ νῦν εἰσιν, ὧν οἵδε τυγχάνουσιν ὄντες οἱ τετελευτηκότες. ἡ γὰρ αὐτὴ πολιτεία καὶ τότε ἦν καὶ νῦν, ἀριστοκρατία, ἐν ᾗ νῦν τε πολιτευόμεθα καὶ τὸν ἀεὶ χρόνον ἐξ ἐκείνου ὡς τὰ πολλά. καλεῖ δὲ ὁ μὲν αὐτὴν δημοκρατίαν, ὁ δὲ ἄλλο, ᾧ ἂν χαίρῃ, ἔστι δὲ τῇ ἀληθείᾳ μετ' εὐδοξίας πλήθους ἀριστοκρατία. βασιλῆς μὲν γὰρ ἀεὶ ἡμῖν εἰσιν: οὗτοι δὲ τοτὲ μὲν ἐκ γένους, τοτὲ δὲ αἱρετοί: ἐγκρατὲς δὲ τῆς πόλεως τὰ πολλὰ τὸ πλῆθος, τὰς δὲ ἀρχὰς δίδωσι καὶ κράτος τοῖς ἀεὶ δόξασιν ἀρίστοις εἶναι, καὶ οὔτε ἀσθενείᾳ οὔτε πενίᾳ οὔτ' ἀγνωσίᾳ πατέρων ἀπελήλαται οὐδεὶς οὐδὲ τοῖς ἐναντίοις τετίμηται, ὥσπερ ἐν ἄλλαις πόλεσιν, ἀλλὰ εἷς ὅρος, ὁ δόξας σοφὸς ἢ ἀγαθὸς εἶναι κρατεῖ καὶ ἄρχει.

 Πλάτωνος Μενέξενος 238c-238d

• παιδευθέντες: απαρέμφατο παθητικού παρακειμένου
• ἐπιμνησθῆναι: β΄ ενικό οριστική στον ίδιο χρόνο και φωνή
• ἐτράφησαν: β΄ ενικό προστακτική στον ίδιο χρόνο και φωνή
• δηλῶσαι: ο αντίστοιχος τύπος στον ενεστώτα
• δίδωσι: α΄ πληθυντικό οριστικής αορίστου β΄ στη μέση φωνή
• ἀπελήλαται: β΄ ενικό οριστική μέλλοντα στην ενεργητική φωνή
• γεννηθέντες: δοτική πληθυντικού
• ὀρθῶς: υπερθετικός βαθμός
• βραχέων: αιτιατική ενικού στο ουδέτερο γένος
• ἐγκρατὲς: αιτιατική ενικού στο θηλυκό γένος
• οὐδεὶς: δοτική πληθυντικού
• εἷς: αιτιατική ενικού

• ἐπιμνησθῆναι, ὧν, ἀριστοκρατία, δημοκρατίαν, τῆς πόλεως, πατέρων: να χαρακτηριστούν συντακτικά οι όροι.

• παιδευθέντες: να αναλυθεί στην αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση.
• ὡς οὖν ἐν καλῇ πολιτείᾳ ἐτράφησαν οἱ πρόσθεν ἡμῶν: να δικαιολογηθεί η δευτερεύουσα πρόταση (είδος-εισαγωγή- εκφορά-συντακτικό ρόλο)