Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014

Λόγια του Ηράκλειτου


ΚΕΙΜΕΝΟ: πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Ο πόλεμος είναι πατέρας όλων, όλων βασιλιάς. Άλλους ανέδειξε σε θεούς και άλλους σε ανθρώπους, άλλους έκανε δούλους και άλλους ελεύθερους.



 ΚΕΙΜΕΝΟ: Ποταμῷ γὰρ οὐκ ἔστιν ἐμβῆναι δὶς τῷ αὐτῷ καθ' Ἡράκλειτον οὐδὲ θνητῆς οὐσίας δὶς ἅψασθαι κατὰ ἕξιν (τῆς αὐτῆς)· ἀλλ' ὀξύτητι καὶ τάχει μεταβολῆς σκίδνησι καὶ πάλιν συνάγει (μᾶλλον δὲ οὐδὲ πάλιν οὐδ' ὕστερον, ἀλλ' ἅμα συνίσταται καὶ ἀπολείπει) καὶ πρόσεισι καὶ ἄπεισι.


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Δεν μπορούμε να μπούμε δυο φορές στο ίδιο ποτάμι, κατά τον Ηράκλειτο, ούτε ν' αγγίξουμε δυο φορές μια ουσία θνητή, γιατί σκορπίζεται και πάλι μαζεύεται με την οξύτητα και την ταχύτητα της μεταβολής, (και μάλιστα όχι πάλι, ούτε αργότερα, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζεται και χάνεται) και πλησιάζει κι απομακρύνεται.

Δευτέρα 2 Ιουνίου 2014

Αρχαία Ελληνικά Πανελλαδικές 2014

Ισοκράτους Ἀρχίδαμος, 103-105

Οἶμαι γὰρ ὑμᾶς οὐκ ἀγνοεῖν, ὅτι πολλαὶ πράξεις ἤδη τοιαῦται γεγόνασιν, ἃς ἐν ἀρχῇ μὲν ἅπαντες ὑπέλαβον εἶναι συμφοράς, καὶ τοῖς παθοῦσι συνηχθέσθησαν, ὕστερον δὲ τὰς αὐτὰς ταύτας ἔγνωσαν μεγίστων ἀγαθῶν αἰτίας γεγενημένας. Καὶ τί δεῖ τὰ πόρρω λέγειν; Ἀλλὰ καὶ νῦν τὰς πόλεις τάς γε πρωτευούσας, λέγω δὲ τὴν Ἀθηναίων καὶ Θηβαίων, εὕροιμεν ἂν οὐκ ἐκ τῆς εἰρήνης μεγάλην ἐπίδοσιν λαβούσας, ἀλλ' ἐξ ὧν ἐν τῷ πολέμῳ προδυστυχήσασαι πάλιν αὑτὰς ἀνέλαβον, ἐκ δὲ τούτων τὴν μὲν ἡγεμόνα τῶν Ἑλλήνων καταστᾶσαν, τὴν δ' ἐν τῷ παρόντι τηλικαύτην γεγενημένην, ὅσην οὐδεὶς πώποτ' ἔσεσθαι προσεδόκησεν· αἱ γὰρ ἐπιφάνειαι καὶ λαμπρότητες οὐκ ἐκ τῆς ἡσυχίας ἀλλ' ἐκ τῶν ἀγώνων γίγνεσθαι
φιλοῦσιν.

συνάχθομαι : συμπονώ, συμπάσχω

Γ1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του παραπάνω κειμένου.
Μονάδες 20

Γ2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον τύπο που ζητείται για καθεμία από τις
παρακάτω λέξεις:
ὑμᾶς : την αιτιατική ενικού αριθμού στο γ΄ πρόσωπο
πόρρω : τον υπερθετικό βαθμό
ἀγαθῶν : το επίρρημα στον θετικό βαθμό
αὑτὰς : τη γενική πληθυντικού αριθμού στο β΄ πρόσωπο στο
ίδιο γένος
ἡγεμόνα : τη δοτική πληθυντικού αριθμού
οἶμαι : το γ΄ ενικό πρόσωπο του παρατατικού
ὑπέλαβον : το απαρέμφατο του παρακειμένου στην παθητική φωνή
τοῖς παθοῦσι : τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα
ἔγνωσαν : το γ΄ ενικό πρόσωπο της ευκτικής στον ίδιο χρόνο
καταστᾶσαν : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής στον ίδιο χρόνο
και στην ίδια φωνή.
Μονάδες 10

Γ3α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων:
ὑμᾶς, συμφοράς, τοῖς παθοῦσι, τί, λαβούσας, ἡγεμόνα.
(μονάδες 6)

Γ3β. «αἱ γὰρ ἐπιφάνειαι καὶ λαμπρότητες οὐκ ἐκ τῆς ἡσυχίας ἀλλ' ἐκ τῶν ἀγώνων γίγνεσθαι φιλοῦσιν»:
Να μεταφέρετε την παραπάνω πρόταση στον πλάγιο λόγο, και με τους δύο τρόπους, με εξάρτηση από τη φράση: «Ὁ ῥήτωρ εἶπεν».
(μονάδες 4)
Μονάδες 10


ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ


Θεωρώ, λοιπόν, ότι εσείς δεν αγνοείτε ότι πολλά γεγονότα ήδη έχουν συμβεί έτσι, τα οποία αρχικά όλοι νόμισαν ότι ήταν συμφορές και αισθάνθηκαν οίκτο για τα θύματά τους, αργότερα όμως αντιλήφθηκαν ότι αυτά τα ίδια υπήρξαν πηγή πολύ μεγάλων αγαθών. Και γιατί πρέπει να μνημονεύουμε τα παλιά γεγονότα; Αλλά και τώρα τις πόλεις που είναι πρώτες, εννοώ την Αθήνα και τη Θήβα, θα διαπιστώσουμε ότι τη μεγάλη τους ανάπτυξη τη γνώρισαν όχι από την ειρήνη, αλλά από αυτά (τα γεγονότα) που τους επέτρεψαν να ανασυνταχθούν αφού προηγουμένως γνώρισαν ατυχίες στον πόλεμο, χάρη σ΄ αυτά η μία πόλη βρίσκεται επικεφαλής των Ελλήνων, ενώ η άλλη έχει αποκτήσει τόση ισχύ, όση κανείς ποτέ μέχρι τώρα δεν προέβλεψε. Γιατί η φήμη και η δόξα συνηθίζουν (αγαπούν) να προέρχονται όχι από την ησυχία, αλλά από τους πολέμους.

·         
ε       ε
·         πορρωτάτω
·         ευ
·         υμων αυτων
·         ηγεμόσι
·         ωετο
·         υπειληφθαι
·         πεισομενοις
·         γνοίη
·         κατάστηθι
Γ.3.α
·         υμας: Υποκ στο «αγνοειν»
·         συμφοράς: Κατηγορούμενο στο «ας» (μέσω του είναι)
·         τοις παθουσι: Αντικ. στο «συνηχθέσθησαν»
·         τι: αιτιατική της αιτίας στο «λέγειν»
·         λαβούσας: κατηγορηματική μετοχή στο «τας πόλεις» (μέσω του ευροιμεν αν)
·         ηγεμόνα: κατηγορούμενο στο «την μέν» (μέσω του καταστασαν)
Γ.3.β
·         Ο ρήτων ειπεν … τάς επιφανείας και λαμπρότητας…..φιλειν
·         Ο ρήτωρ ειπεν  ότι… φιλοιεν

Τρίτη 13 Μαΐου 2014

Λυσίας, Ὑπὲρ Πολυστράτου 22-23


Ο Πολύστρατος παραπέμφθηκε σε δίκη με την κατηγορία της κατάλυσης του δημοκρατικού πολιτεύματος (ολιγαρχικό καθεστώς των Τετρακοσίων το 411 π.Χ.). Ο παρών λόγος εκφωνήθηκε από το δευτερότοκο γιο του και είναι μια συνηγορία υπέρ του Πολυστράτου.
ΚΕΙΜΕΝΟ 

οὗτος δὲ ὑμῖν δίκην δέδωκεν, οὐδὲν ὑμᾶς ἀδικῶν, εὐθὺς μετὰ τὰ πράγματα, ὅτε ὑμεῖς τε μάλιστα ἐμέμνησθε τῶν γενομένων καὶ οὗτος ἐλεγχθήσεσθαι ἔμελλε, πιστεύων αὑτῷ μηδὲν ἡμαρτῆσθαι ἀλλ᾽ ἀγωνιεῖσθαι εὖ μετὰ τοῦ δικαίου. ὡς δ᾽ ἦν δημοτικός, ἐγὼ ὑμῖν ἀποδείξω.  πρῶτον μὲν γὰρ ὅσων οὐδεμιᾶς στρατείας ἀπελείφθη, ἀλλ᾽ ἐστρατεύετο, ὡς συνειδότες ἂν εἴποιεν οἱ δημόται: καὶ ἐξὸν αὐτῷ τὴν οὐσίαν ἀφανῆ καταστήσαντι μηδὲν ὑμᾶς ὠφελεῖν, εἵλετο μᾶλλον συνειδέναι ὑμᾶς, ἵν᾽ εἰ καὶ βούλοιτο κακὸς εἶναι, μὴ ἐξείη αὐτῶ, ἀλλ᾽ εἰσφέροι τε τὰς εἰσφορὰς καὶ λῃτουργοίη. καὶ ἡμᾶς παρεσκεύασεν, ὡς ἂν τῇ πόλει ὠφελιμώτατοι εἴημεν. 
Λυσίας, Ὑπὲρ Πολυστράτου 22-23

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Αυτός έχει τιμωρηθεί από εσάς αν και δε σας αδίκησε καθόλου, αμέσως μετά τα γεγονότα, όταν και εσείς θυμόσαστε τα γεγονότα και αυτός είχε σκοπό να λογοδοτήσει, επειδή είχε εμπιστοσύνη στον εαυτό του ότι δεν είχε διαπράξει κανένα αδίκημα, αλλά ότι θα δώσει έντιμο αγώνα με το δίκαιο. Ότι ήταν δημοκρατικός, εγώ θα σας αποδείξω. Πρώτα λοιπόν δεν έλειψε από καμιά εκστρατεία, αλλά συμμετείχε, όπως θα μπορούσαν να πουν οι συμπολίτες του με γνώση: και παρότι είχε τη δυνατότητα να μη σας ωφελήσει καθόλου αφού κάνει την περιουσία του αφανή, προτίμησε περισσότερο να γνωρίζετε καλά, για να μην έχει τη δυνατότητα, ακόμη κι αν ήθελε να είναι κακός, αλλά να αναλαμβάνει και εισφορές και λειτουργίες. Και προετοίμασε εμάς για να είμαστε ιδιαίτερα ωφέλιμοι για την πόλη.  

Τετάρτη 23 Απριλίου 2014

Δημοσθένης, ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΡΟΔΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, παρ. 9


 Ὅτι δ’ οὐδὲν καινὸν οὔτ’ ἐγὼ λέγω νῦν κελεύων Ῥοδίους ἐλευθεροῦν, οὔθ’ ὑμεῖς, ἂν πεισθῆτέ μοι, ποιήσετε, τῶν γεγενημένων ὑμᾶς τι καὶ συνενηνοχότων ὑπομνήσω. ὑμεῖς ἐξεπέμψατε Τιμόθεόν ποτ’, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, βοηθήσοντ’ Ἀριοβαρζάνῃ, προσγράψαντες   τῷ ψηφίσματι «μὴ λύοντα τὰς σπονδὰς τὰς πρὸς τὸν βασιλέα». ἰδὼν δ’ ἐκεῖνος τὸν μὲν Ἀριοβαρζάνην φανερῶς ἀφεστῶτα βασιλέως, Σάμον δὲ φρουρουμένην ὑπὸ Κυπροθέμιδος, ὃν κατέστησε Τιγράνης ὁ βασιλέως ὕπαρχος, τῷ μὲν ἀπέγνω μὴ βοηθεῖν, τὴν δὲ προσκαθεζόμενος καὶ βοηθήσας ἠλευθέρωσε·  καὶ μέχρι τῆς τήμερον ἡμέρας οὐ γέγονεν πόλεμος διὰ ταῦθ’ ὑμῖν.



 ἀπογιγνώσκω=αποφασίζω


  • τῶν γεγενημένων, βοηθήσοντα, ἰδὼν, φρουρουμένην: να αναλυθούν οι μετοχές στις αντίστοιχες δευτερεύουσες προτάσεις.
  • ὑμεῖς, ἂν πεισθῆτέ μοι, ποιήσετε: α) να αναγνωρίσετε τον υποθετικό λόγο και να τον μετατρέψετε στο μη πραγματικό. β) να μεταφέρετε το απόσπασμα στον πλάγιο λόγο από εξάρτηση «Δημοσθένης εἶπε»